Automatiseren in de klas
Steeds vaker wordt er gesproken over ”De rekenmuur”. Het programma van Bareka is hier de voorloper in (P. Bandstra – www.bareka.nl). Nieuwe methodes nemen dit over en de basis die nodig is voor goed rekenonderwijs wordt daarmee steeds inzichtelijker. Dit is ook cruciaal, want een goede rekenbasis voorkomt vele rekenproblemen.
Zelf begeleid ik op dit moment een leerling die een rekenprobleem heeft. Hij raakte steeds verder gefrustreerd. Met een diagnostisch rekenonderzoek, merkte ik als snel dat de basisbewerkingen er niet inzaten. Hij paste het rijgend rekenen foutief toe en kende geen strategieën om vermenigvuldigingen op te lossen. Het kan dan ook niet anders dan dat nieuwe rekenonderdelen een probleem worden. Het is juist zo belangrijk om voort te borduren op de eerder geleerde kennis. Maar dan moet die kennis wel aanwezig zijn.
De rekenmuur gaf precies aan bij welke basisbewerkingen de problemen zaten. Dan is het nu de kunst aan de leerkracht, om hierop in te spelen. Vaak zie je dat de leerlingen dan vooral veel sommen gaan maken. Maar ontstaat hiermee begrip? Worden verbindingen dan wel gelegd? En hoe zit het dan met het aanleren van de strategieën?
Een goede automatiseringsles heeft evengoed een korte instructie. Welke strategie wil je dat de leerlingen gaan automatiseren? Fris die strategie kort op, voordat je gaat oefenen. Als een leerling het begrip nog niet heeft, kun je ook niet gaan automatiseren. Deze leerlingen hebben eerst nog een verlengde instructie op begripsvorming nodig. Leerlingen die het begrip beheersen én de strategieën geautomatiseerd hebben, kunnen aan de slag met memoriseren. Nu kunnen ze echt meters maken en vele sommen op tempo uitrekenen. Zorg hierbij wel voor variatie om zo de leerlingen gemotiveerd te houden. Oefen met rekenbladen, rekenspelletjes en met bewegend leren opdrachten.
Kijk voordat je gaat automatiseren met de leerlingen dus goed naar het doel dat je wilt bereiken. Ga niet zomaar aan de slag met rekenbladen op tempo, maar zoom in op de strategieën die je geautomatiseerd wilt zien. Open ook goed je ogen voor uitvallers en geef hun een verlengde instructie, terwijl de rest van de leerlingen aan het inoefenen zijn.
Zorg ook voor een duidelijke automatiseerlijn binnen de school. Wat wil je dat de leerlingen kennen en kunnen? Wanneer wil je van automatiseren over naar het memoriseren?
Een goede automatiseerlijn binnen de school voorkomt een hoop rekenproblemen!